Puzzelen, lagen afpellen en op basis van informatie angst in juiste banen leiden.
Een blik op het werk van de OvD-G (Officier van Dienst Geneeskundig). Wat doen zij tijdens opgeschaalde incidenten en waarom zijn zij onmisbaar? Maandelijks een verhaal uit de praktijk van een OvD-G.
Een OvD-G geeft bij een opgeschaald incident functioneel leiding aan het proces van de acute gezondheidszorg. Op operationeel niveau stemt de OvD-G de multidisciplinaire samenwerking af en signaleert de noodzaak van inzet van deeltaken. Ook de publieke gezondheidszorg behoort tot de taken, zoals IZB (infectieziektebestrijding). Maar wat betekent dit? Wat bedoel de OvD-G met de slogan ‘Wij ontzorgen waar anderen zorgen’?
Dit keer vertelt Joost van Raak over een situatie die hij meemaakte als OvDG. Een casus van verstekelingen in een container op een vrachtwagen, waarbij er de angst is voor een hoogst besmettelijke ziekte.
De situatie
De pieper gaat. De politie heeft een vrachtwagen met vluchtelingen aangehouden. Ze zijn vertrokken uit het vluchtelingenkamp bij Calais en afkomstig uit Sierra Leone. Alarmbellen gaan rinkelen. Er zijn angstige vermoedens van besmetting. Op dat moment heerst er in Sierra Leone namelijk Ebola. Dit staat bekend als een besmettelijke ziekte waar bijna iedereen dood aan gaat. Lopen de politieagenten gevaar? Kunnen ze de gewoon naar de vrachtwagen toe?
Joost van Raak vertelt: “Ebola kom je natuurlijk niet iedere dag tegen. Gelukkig had ik de parate kennis. Ik wist dat zolang er zich geen verschijnselen openbaren, Ebola niet besmettelijk is”. Hij vervolgt: “Ik heb vervolgens direct contact gezocht met de dienstdoende arts Infectieziektebestrijding van de GGD, die ons vaker van specifieke kennis voorziet”. Het blijkt dat, zelfs al zouden er ziekteverschijnselen zijn, enkele meters afstand voldoende is om besmetting te voorkomen.
“Ik kon vervolgens op de plaats incident op afstand beoordelen dat er inderdaad geen ziekteverschijnselen waren. Verdere navraag naar waar ze vandaan kwamen, uit welk gebied in Sierra Leone, maar ook hoe lang ze al in Europa waren, maakte duidelijk dat het ze niet uit de specifieke regio kwamen en dat de incubatietijd ook al zeker verstreken was. Gelukkig bleek de angst voor Ebola dus niet terecht. Maar we hebben ook nog even doorgevraagd naar de situatie in Calais, als bron voor andere infectieziekten, waar weer een andere vraagstelling van toepassing is”
Bijdrage OvD-G
Wat is je bijdrage in zo’n situatie? “Als OvD-G heb je op dat moment je professionele netwerk waar je actuele en toepasbare informatie kunt halen en je parate kennis. Zo kom je tot de context voor duiding. We hebben de situatie uit veiligheidsoogpunt eerst afgebakend en na de gerichte informatie van de arts infectieziekten konden we dit verder communiceren. Ik snap dat de bemanning van de vrachtwagen, chauffeur en politie best wel in de rats zaten en door angst kan snel onjuiste informatie verspreid worden. Dan is het belangrijk om te omarmen wat je concreet wel hebt. Om ook te sparren met de ACGZ. Gelukkig was er hier sprake van een storm in een glas water en liep het met een sisser af”.
Joost vult nog even aan. “Als OvD-G leid je de informatiestroom in goede banen, maak je de afweging of je al per direct een IRT (Incident Respons Team) alarmering uitdoet of dat je meer beeld nodig hebt om alles proportioneel in goede banen te leiden. Het is een proces van info ophalen. Een soort van puzzel die je aan het leggen bent. Lagen afpellen om vast te stellen wat wel en niet kan. En vooral heel erg zorgen voor duiding. Mensen gerust stellen en overtuigen op basis van concrete informatie.
En na afloop natuurlijk ook nog even de situatie vastleggen. Iedere situatie is weer uniek.”
Wie:
Joost van Raak, werkzaam bij de RAV op post Uden
OvD-G:
sinds 2015
Motto:
“Omarm de chaos en we komen er wel uit”
Regulier werk:
Ambulance verpleegkundige sinds 2003, OvDG-er en trainer voor
ambulance hulpverleners.
