Een blik op het werk van de OvD-G (Officier van Dienst Geneeskundig). Wat is precies de rol van deze GHOR-medewerker bij een crisis? Kort gesteld: ontzorgen zodat anderen kunnen zorgen. OvD-G Bram Schapendonk blikt terug op een ingrijpende inzet in het Efteling Hotel. Hij vertelt over een wereld vol wonderen, waar helaas niet alle wonderen mogelijk blijken, ondanks de inzet van samenwerkende hulpdiensten.
Reanimatie van een kind
“Het was een melding waar je niet op zit te wachten,” zegt OvD-G Bram Schapendonk over de reanimatie van een kind in het Efteling Hotel. De melding kwam op zaterdagochtend al vroeg om 6.21 uur via de pager binnen. Bram besloot direct naar de locatie te rijden.
Snel schakelen en vooruitdenken
Onderweg dacht hij al in GHOR-processen: “Ik zag in mijn hoofd meteen de inzet van twee ambulances en de Lifeliner II (traumahelikopter). Dat is voldoende potentieel.” Tijdens de rit stelde hij zichzelf cruciale vragen: Wat is de oorzaak van de reanimatie? Wat is de impact op de Efteling en de omgeving van het betreffende kind? En hoe gaat het met mijn collega’s?
Tijdens het aanrijden krijgt Bram een keurige sitrap (situatierapport vanaf het incident) van zijn collega’s. “Ze vertellen me in welk reanimatieprotocol ze zitten en wat de ambulancebemanning extra opvalt: het slachtoffertje zit helemaal onder de petechiën. Dat zijn kleine puntbloedingen, die zouden kunnen duiden op meningitis.”
Reanimatie van een jong kind
Bij aankomst trof hij een indrukwekkende inzet van hulpverleners aan. Er stonden twee ambulances en vier politieauto’s. “Het was behoorlijk druk met hulpverleners, maar gelukkig was het in de lobby nog rustig,” aldus Bram. “Ik ging het beeld delen met de Officier van Dienst van de Politie en we bespraken de knelpunten.”
Het bleek te gaan om een moeder die met twee kindjes in het Efteling Hotel verbleef. Op de etage waar de kamer zich bevond, waren twee ambulanceteams bezig met de reanimatie van het oudste kind, daarbij geassisteerd door de politie. De Efteling-beveiliging en een receptionist waren aanwezig op de verdieping, en de gang was afgesloten voor overige bezoekers. Het jongste kindje was beneden in de loge met een politieagente.
GHOR-processen in de praktijk
Als OvD-G schakelde Bram direct tussen verschillende GHOR-processen. Deze situatie had betrekking op de inzet van acute gezondheidszorg en publieke gezondheidszorg.
Zijn gedachten vormden zich rond de volgende punten:
Acute Gezondheidszorg
- Er was genoeg medisch personeel aanwezig, dus verdere opschaling was niet nodig.
- Bij eventueel transport moest begeleiding geregeld worden via het politieteam verkeer.
- Er moest contact gelegd worden met de crisiscoördinator van de Regionale Ambulancevoorziening (RAV) in verband met mogelijke uitval van eenheden.
- Voor de betrokken hulpverleners moest, gezien de grote impact, een Team Collegiale Ondersteuning (TCO) worden ingezet.
Publieke Gezondheidszorg
- Infectieziekten: “Veiligheid staat voorop. We moesten daarom contact opnemen met de arts infectieziekten van de GGD. Het ging om de veiligheid van de hulpverleners, het personeel en de bezoekers, zeker gezien de verdenking op meningitis.” De reiniging van de hotelkamer en risico-inschatting voor de familie verdienden ook speciale aandacht.
- Om het zusje van het slachtoffer medisch te onderzoeken, werd een derde ambulance opgeroepen.
- Psychosociale Hulpverlening (PSH): “Ik heb contact opgenomen met de PSH-coördinator van dienst. We besloten de eerste opvang via slachtofferhulp te laten verlopen. Indien zij het nodig vonden, konden ze contact opnemen met PSH.”
- Medische Milieukunde (MMK) en Gezondheidsonderzoek waren niet van toepassing,
Afstemming
“De verschillende aspecten heb ik ook afgestemd met de ACGZ (Algemeen Commandant Geneeskundige Zorg) van de GHOR. Die legde contact met de Directeur Publieke Gezondheid om die nader te informeren. De ACGZ nam voor mij ook contact op met de arts infectieziekten en koppelde de bevindingen terug,” vertelt Bram, “terwijl ik de verschillende overige actiepunten afwerkte.”
Ondanks alle inspanningen moest de reanimatie worden gestaakt. “Uiteindelijk blijken alle inspanningen helaas niet te mogen baten,” zegt Bram.
Communicatie en nazorg
Rond kwart voor negen stonden er zeven politieauto’s, drie ambulances en het voertuig van de OvD-G voor het hotel. “Dat roept wel vragen op bij bezoekers en aanwezige 112-reporters,” stelt Bram.
Na afloop vond een gesprek plaats met de crisisstaf van de Efteling. “We hebben de processen en de casus geëvalueerd en afgestemd wat wel en niet gecommuniceerd wordt naar pers en bezoekers.” Ook nam hij deel aan een TCO-gesprek op de ambulancepost met betrokken collega’s. “De inzet van de hulpdiensten was intens en professioneel, maar het verdriet om het verlies van een kind blijft voelbaar.”
Reflectie
“Het is een casus die je bijblijft,” besluit Bram. “Niet alleen vanwege de medische inzet, maar ook door de impact op de familie, collega’s en de omgeving. Samenwerking en goede communicatie zijn dan essentieel.”

De Officier van Dienst – Geneeskundig
Wie: Bram Schapendonk
OvDG sinds: 2018
Motto: “Wij ontzorgen waar anderen zorgen”
Regulier werk: Ambulancechauffeur en Praktijkopleider